Epidemia i choroba. "Miasto ślepców" José Saramago: od literackiej paraboli po (nowo)medialne adaptacje i rzeczywiste zachowania społeczne
PDF

Słowa kluczowe

José Saramago
epidemic
disease
performativity of a literary text epidemia
choroba
José Saramago
performatywność tekstu literackiego

Jak cytować

Ogonowska, A. (2021). Epidemia i choroba. "Miasto ślepców" José Saramago: od literackiej paraboli po (nowo)medialne adaptacje i rzeczywiste zachowania społeczne. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 13(4), 4–17. https://doi.org/10.24917/20837275.13.4.1 (Original work published 30 grudzień 2021)

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie potencjału powieści José Saramago, zgodnie z ideą „tekstu literackiego w działaniu” oraz jego mocy performatywnej. Wykorzystano do tego trzy perspektywy, zwane w artykule kręgami wtajemniczenia: literaturoznawczo-kulturową, medioznawczo-komunikologiczną oraz socjologiczną. Dla każdej z nich wyodrębniono słowa kluczowe oraz ramowe lub wiodące zagadnienia. Zaproponowana w artykule perspektywa badawcza pokazuje, iż wyjście poza tradycyjne analizy literaturoznawcze czy językoznawcze skoncentrowane na tekście pozwala zaktualizować jego potencjał w różnych działaniach, z adaptacją i edukacją humanistyczno-społeczną na czele.

https://doi.org/10.24917/20837275.13.4.1
PDF

Bibliografia

Bibliografia podmiotowa:
Zobacz w Google Scholar

Mann Tomasz. 1982. Czarodziejska góra. Józef Kramsztyk (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Mann Tomasz. 1988. Śmierć w Wenecji. Leopold Staff (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Saramago José. 2006. Miasto ślepców. Zofia Stanisławska (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Bibliografia przedmiotowa:
Zobacz w Google Scholar

Ariès Philippe. 2011. Człowiek i śmierć. Ewa Bąkowska (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Austin John Langshaw. 1993. Jak działać słowami. W: tegoż. Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne. Bohdan Chwedeńczuk (przeł.). Warszawa. 548–708.
Zobacz w Google Scholar

Balcerzan Edward. 1982. Kręgi wtajemniczenia. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Baran Bogdan. 2003. Postmodernizm i końce wieku. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Camus Albert. 2020. Dżuma. Joanna Guze (przeł.). Katowice.
Zobacz w Google Scholar

Čapek Karel. 1956. Biała zaraza. Czesław Sojecki (przeł.). W: tegoż. Dramaty. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Ćwikła Paweł. 2006. „Kilka uwag o związku socjologii z literaturą”. Studia Socjologiczne nr 2. 127–158.
Zobacz w Google Scholar

Domańska Ewa. „Zwrot performatywny we współczesnej humanistyce”. Teksty Drugie nr 5. 48–61.
Zobacz w Google Scholar

Edling Christofer, Rydgren Jens (red.). 2001. Sociological Insights of Great Thinkers. Santa Barbara.
Zobacz w Google Scholar

Ferguson Parkhurst Priscilla C. 1982. Literature and Sociology. W: Interrelations of Literature. Jean-Pierre Barricelli, Joseph Gibaldi (red.). New York. 183–211.
Zobacz w Google Scholar

Ferguson Parkhurst Priscilla, Desan Philippe, Griswold Wendy. 1988. „Mirrors, Frames, and Demons. Reflections on the Sociology of Literature, Critical Inquiry”. The Sociology of Literature t. 14, nr 3. 421–430.
Zobacz w Google Scholar

Głowiński Michał. 2000. Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Golding Wiliam. 2003. Władca much. Wacław Niepokólczycki (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Gumuła Wiesław. 2021. Dzienniki stanu pandemii. Czytane z perspektywy socjologii codzienności. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Homer. 1981. Iliada. Kazimiera Jeżewska (przeł). Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Jankélévitch Vladimir. 2005. To, co nieuchronne. Rozmowy o śmierci. Mateusz Kwaterko (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Karpiński Jan. 1978. Literatura jako źródło dla badań socjologicznych. W: Dzieło literackie jako źródło historyczne. Zofia Stefanowska, Janusz Sławiński (red.). Warszawa. 78–97.
Zobacz w Google Scholar

Lebrun François. 1997. Jak dawniej leczono. Lekarze, święci i czarodzieje w XVII i XVIII wieku. Zofia Podgórska-Klawe (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Legendre Pierre. 2016. Fabrykacja człowieka Zachodu. Anastazja Dwulit (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Lepenies Wolf. 1997. Trzy kultury. Socjologia między literaturą a nauką. Krystyna Krzemieniowa (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Łęcki Krzysztof. 1999. Literatura piękna. W: Encyklopedia socjologii t. 2. Andrzej Kojder i in. (red.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Malabou Catherine. 2017. Ontologia przypadłości. Piotr Skalski (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Maron Marcin. 2010. Dramat czasu i wyobraźni. Filmy Wojciecha Jerzego Hasa. Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Merton Robert. 2002. Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Ewa Morawska, Jerzy Wertenstein-Żuławski (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Michalski Maciej. 2003. Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej. Gdańsk.
Zobacz w Google Scholar

Ogonowska Agnieszka. 2012. „»Przepisane« historie życia Chrystusa. Panna Ferbelin Stefana Chwina oraz Ewangelia według Jezusa Chrystusa José Saramago”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura nr 4. 63–72.
Zobacz w Google Scholar

Rozanow Wasilij. 2017. Przez śmierć. Piotr Nowak (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Seligman Martin E.P. Walker Elaine F. Rosehnan David L. 2003. Psychopatologia. Joanna Gilewicz, Aleksander Wojciechowski (przeł.). Poznań.
Zobacz w Google Scholar

Skarga Piotr. 1912. Kazania sejmowe. Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Sontag Susan. 2016. Choroba jako metafora. Jarosław Anders (przeł.). Kraków.
Zobacz w Google Scholar

Spencer Herbert. 2011. Jednostka wobec państwa. Adam Bosiacki (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Taubes Jakob. 2013. Apokalipsa i polityka. Eseje mesjańskie. Piotr Nowak (przeł.). Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Wright Mills C. 1959. The Sociological Imagination. New York.
Zobacz w Google Scholar

Zierkiewicz Edyta. 2010. Rozmowy o raku piersi – trzy poziomy konstruowania znaczeń choroby. Wrocław.
Zobacz w Google Scholar

Filmografia:
Zobacz w Google Scholar

Dogville. 2003. Lars von Trier (reż.).
Zobacz w Google Scholar

Miasto ślepców. 2008. Fernando Meirelles (reż.).
Zobacz w Google Scholar

Młyn i krzyż. 2010. Lech Majewski (reż.).
Zobacz w Google Scholar

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Downloads

Download data is not yet available.